Εχουν περάσει 45 χρόνια, όμως όσοι το έζησαν, είναι σαν να το ζουν ακόμα. Η πιο μεγάλη ευρωπαϊκή βραδιά της ΑΕΚ ήταν αυτή της 16ης Μαρτίου 1977, όταν η ελληνική ομάδα έκανε την πιο μεγάλη ανατροπή στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και απέκλεισε την αγγλική Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, κερδίζοντας την πρόκριση στα ημιτελικά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ.
Και πόσα δεν έχουν γραφτεί, και πόσα δεν έχουν ειπωθεί για εκείνη τη νύχτα. Ήταν σχεδόν αδύνατο να ανατραπεί το 3-0 του Λονδίνου, αλλά η ΑΕΚ και ο λαός της το κατάφεραν. Η πιο μεγάλη ομάδα της ΑΕΚ, η πιο μεγάλη ομάδα της ιστορίας του ελληνικού ποδοσφαίρου έκανε δυνατό το αδύνατο: έφτασε στο 3-0 με δύο σουτ του τραυματία Θωμά Μαύρου και με μια κεφαλιά του 35άρη Μίμη Παπαϊωάννου που... περπάτησε στον αέρα.
Στη διαδικασία των πέναλτι, με τον έμπειρο Νίκο Χρηστίδη στη θέση του Λάκη Στεργιούδα (η αλλαγή είχε γίνει στο 117' και ήταν προγραμματισμένη, αφού ο Χρηστίδης είχε επιδείξει ικανότητα στα πέναλτι στις προπονήσεις) η ΑΕΚ ολοκλήρωσε την ανατροπή. Ο Τάκης Νικολούδης έχασε πρώτος πέναλτι, αλλά ένας άλλος Μακεδόνας, ο Νίκος Χρηστίδης, περίμενε τους Άγγλους στις... γωνίες. Πρώτα στην αριστερή και μετά στη δεξιά, αποκρούοντας τα πέναλτι των Ιστοου και Γουέμπ αντίστοιχα.
Ας δούμε, όμως, πώς περιγράφει την πιο μεγάλη ευρωπαϊκή στιγμή της ΑΕΚ η επίσημη έκδοση της Ιστορίας των 90 χρόνων του συλλόγου το 2014:
Η πιο μεγάλη ελληνική ανατροπή!
«Τον Μάρτιο του 1977 στο Λόφτους Ρόουντ –αν και αρχικά υπήρξε σκέψη για το Γουέμπλεϊ, λόγω του μεγάλου ελληνικού ενδιαφέροντος για εισιτήρια- απέναντι στην Κουϊνς Παρκ Ρέιντζερς (δεύτερη με ένα βαθμό πίσω από τη Λίβερπουλ στο πρωτάθλημα του 1976) η ΑΕΚ κινδύνευσε να τα χάσει όλα από ένα κακό πρώτο δεκάλεπτο, στο οποίο οι Αγγλοι προηγήθηκαν με 2-0 από ισάριθμα πέναλτι του Τζέρι Φράνσις. Στο 42’ ο Μπόουλς έκανε το 3-0 με γκολ οφσάιντ και τα πράγματα γίνονταν εξαιρετικά δύσκολα.
Κι όμως, η Νέα Φιλαδέλφεια γέμισε ασφυκτικά για τη ρεβάνς και η ΑΕΚ έκανε τη μεγαλύτερη ελληνική ανατροπή όλων των εποχών και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Η πιο λαμπρή σελίδα της ενωσίτικης ιστορίας γράφτηκε την Τετάρτη 16 Μαρτίου του 1977!
Τα γκολ του (τραυματία από το ματς με τον Ολυμπιακό τρεις μέρες νωρίτερα) Θωμά Μαύρου στο 11’ και στο 65’ έβαλαν τις βάσεις, αλλά έπρεπε να… σταθεί στον αέρα στο 82ο λεπτό ο 35χρονος Μίμης Παπαϊωάννου για να αξιοποιήσει τη σέντρα του Τάσου και να πετύχει την… ισοφάριση.
Στην παράταση δεν άλλαξε τίποτα, μέχρι που ο «παππούς» Φράντισεκ Φάντροκ αποφάσισε να κάνει αυτό που καιρό είχε στο μυαλό του. Εχοντας δει στις προπονήσεις την ικανότητα του έμπειρου (αλλά αναπληρωματικού) τερματοφύλακα Νίκου Χρηστίδη στις αποκρούσεις των πέναλτι, σκεφτόταν ότι θα άξιζε να τολμήσει μια αλλαγή, αν προέκυπτε μια τέτοια διαδικασία. Είχε αποκαλύψει μάλιστα τη σκέψη του στον Ανδρέα Σταματιάδη και ο τελευταίος χρειάστηκε να του υπενθυμίσει ότι έπρεπε να “κρατήσουν” τη μία αλλαγή (από τις δύο που ίσχυαν τότε) για το τέλος, όταν ο τραυματίας Νικολούδης έδειχνε να χρειάζεται αντικατάσταση.
Ο Χρηστίδης σηκώθηκε για ζέσταμα και ο Στεργιούδας, βλέποντας από την εστία τι συνέβαινε, κατάλαβε ότι ο “παππούς” είχε πάρει μια απόφαση από αυτές που μπορεί να σε κάνουν ήρωα ή να σε στείλουν στην... ανεργία. Ο μέχρι εκείνη τη στιγμή φύλακας άγγελος της εστίας της ΑΕΚ, ο Λάκης Στεργιούδας, έφευγε για τον πάγκο στο 117’!
Ηρωας από τον πάγκο
Ο Νίκος Χρηστίδης «απάντησε» στο χαμένο πέναλτι του Νικολούδη, αποκρούοντας αυτά του Πίτερ Ίστοου και του Ντέιβιντ Γουέμπ και έδωσε το σύνθημα για να αρχίσει το πιο μεγάλο ξενύχτι του λαού της ΑΕΚ, μετά από εκείνο για την κατάκτηση του ευρωπαϊκού στο μπάσκετ το 1968. Ο ίδιος, πάντως, έχει πει ότι πήγε αμέσως για ύπνο. Και, βέβαια, την επόμενη Κυριακή στον αγώνα με τον Ηρακλή στο Καυταντζόγλειο επανήλθε κανονικά ο Στεργιούδας.
Χαρακτηριστικό εκείνης της διαδικασίας, η απόφαση του Μίμη Παπαϊωάννου να εκτελέσει πέναλτι, κάτι που δεν έκανε ποτέ. Οταν, όμως, ο αρχηγός είδε ότι μία από τις ελάχιστες επιλογές για τα τελευταία πέναλτι ήταν ο (πρόθυμος να εκτελέσει, αλλά ακατάλληλος για τη δουλειά αυτή, σύμφωνα με την τεχνική ηγεσία της ομάδας) Λάκης Νικολάου, πείστηκε να πάει στη “βούλα”! Και ευστόχησε, όπως και οι Τάσος, Θεοδωρίδης, Ραβούσης, Βάγκνερ, Ιντζόγλου και Ζαρζόπουλος πριν από αυτόν.
Η Γιουβέντους έκοψε το δρόμο της ΑΕΚ. Το 1-1 του ημιχρόνου στο Τορίνο (το γκολ ο Λάζαρος Παπαδόπουλος) μετατράπηκε σε 4-1 στο δεύτερο ημίχρονο. Στη ρεβάνς, το γκολ του Μπέτεγκα στο 85’ το τέλος του παραμυθιού για την ΑΕΚ και έστειλε τη Γιουβέντους στον διπλό τελικό με την Αθλέτικ Μπιλμπάο. Οι Ιταλοί θα κατακτούσαν τον πρώτο τους ευρωπαϊκό τίτλο».
Η σύνθεση της ΑΕΚ: Στεργιούδας (117’ Χρηστίδης) Θεοδωρίδης, Ιντζόγλου, Ραβούσης, Νικολάου (115’ Ζαρζόπουλος) Τσάμης, Τάσος, Νικολούδης, Βάγκνερ, Παπαϊωάννου, Μαύρος
Στις 16 Μαρτίου
16/3/58 Εθνικός-ΑΕΚ 1-1 (Πρωτάθλημα Ελλάδας –ισοφάρισε στο 90’ για την ΑΕΚ ο Κώστας Νεστορίδης με απευθείας φάουλ!)
16/3/75 AEK-Καβάλα 3-2 (Α' Εθνική -η Καβάλα γύρισε το ματς από 2-0 σε 2-2 αλλά ο Γιώργος Δέδες έδωσε τη λύση στο 90')
16/3/80 Πανιώνιος-ΑΕΚ 0-0 (Α' Εθνική –λασπομαχία στη Νέα Σμύρνη και η ΑΕΚ στους 32 βαθμούς, έναν πίσω από τους… τέσσερις πρωτοπόρους Αρη, Ολυμπιακό, ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκό!)
16/3/86 Πανιώνιος-AEK 0-1 (Α' Εθνική - μεγάλη νίκη λίγο πριν τη λήξη με κεφαλιά του Σουηδού Χόκαν Σάντμπεργκ)
16/3/94 ΑΕΚ-Αρης 2-1 (Κύπελλο Ελλάδας -πρόκριση στον τελικό μετά από 11 χρόνια, αφού ο πρώτος αγώνας στη Θεσσαλονίκη είχε έρθει 0-0)
16/3/97 ΑΕΚ-Παναχαϊκή 2-0 (Α' Εθνική –διαδικαστικού χαρακτήρα νίκη, τέσσερις μέρες πριν τη ρεβάνς με την Παρί Σεν Ζερμέν)
16/3/03 ΑΕΚ-Ακράτητος 6-2 (Α' Εθνική –το σκορ στο ημίχρονο ήταν 2-2!)
26η 16/3/13 ΑΕΚ-Βέροια 2-1 (Α' Εθνική -ο αγώνας με την επίμαχη χειρονομία του Γιώργου Κατίδη)
16/3/14 Τριγλία Ραφήνας-ΑΕΚ 0-2 (FootballLeague 2)
Novibet ΕΠΑΘΑ με Super Προσφορά* Γνωριμίας* 21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ: ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 2109237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ
SEAJETS Ταξιδεύουμε μαζί με το μεγαλύτερο στόλο ταχύπλοων παγκοσμίως σε 50 προορισμούς του Αιγαίου!
16 Μαρτίου 1977, ημέρα τέταρτη. Τότε ήμουν Ε’ γυμνασίου και απογευματινός (την εποχή εκείνη πηγαίναμε τρεις μέρες πρωί και τρεις απόγευμα). Δεν θα ξεχάσω ποτέ που ήρθε ο γυμνασιάρχης και μας είπε. Παιδιά σήμερα θα σχολάσετε μια ώρα νωρίτερα γιατί απόψε παίζει η ΑΕΚ. Αυτή ήταν τότε η ΑΕΚ, η υπερομάδα του θείου Μπαρλου που όταν έπαιζε ήταν το απόλυτο γεγονός.
Πήγαμε σπίτι και στηθήκαμε μπροστά στην τηλεόραση. Αυτό που θα επακολουθούσε ήταν ονειρικό.... ΣΥΝΕΧΕΙΑ πέρασαν 45 ολόκληρα χρόνια και σαν να είναι χθες. Η απόλυτη χαρά και ευτυχία. Όταν έπιασε το πέναλτι του Γουεμπ ο Χριστίδης, ήταν σαν να έπιασε όλη την Ελλάδα και την πήγε στα ουράνια. Και όταν μετά πήγαμε στην Ομονοια για να πανηγυρίσουμε, είδα τόσο κόσμο που δεν ξαναείδα στην ζωή μου. Η Πατησίων, η Πανεπιστήμιου, η Σταδίου γεμάτες από κόσμο.
Αυτό δεν ξανάγινε και πολύ δύσκολα θα ξαναγίνει. Τέτοια ανατροπή απέναντι στην ΚΠΡ ήταν κάτι το ανεπανάληπτο. Σε αντιστοιχία είναι σαν να αποκλείεις την Μάντσεστερ Σίτυ σήμερα, γιατί η ΚΡΠ της εποχής εκείνης ήταν Ομαδάρα. Τερμάτισε πίσω από την μεγάλη Λίβερπουλ μόλις για έναν βαθμό χάνοντας έτσι το πρωτάθλημα.
Δεν θα ξεχάσω τον τίτλο μιας ξένης εφημερίδας την εποχή εκείνη. ΑΕΚ= Athens Electricity Company, θέλοντας να τονίσει ότι η εκείνη η ΑΕΚΑΡΑ δούλευε σαν ηλεκτρονικό εργοστάσιο.
Θείε ΜΠΑΡΛΕ σε ευχαριστούμε που μας έδωσες τέτοιες χάρες που μονό οι Αεκτζήδες έχουν ζήσει. Εύχομαι σύντομα παρόμοιες νίκες και προκρίσεις να κάνει η ΑΕΚΑΡΑ και στην ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, γιατί πρέπει και οι νεώτερες γενιές των Αεκτζήδων να ζήσουν μια νέα αυτοκρατορία.
Επίσης Θυμάμαι ένα περιστατικό που συνέβηκε την 1η Απριλιου του 1977, δηλαδή 15 μέρες περίπου μετά την επική πρόκριση της ΑΕΚ επι της ΚΠΡ.
Βγήκε λοιπόν στην τότε ΕΙΡΤ ο Βαγγέλης Φουντουκιδης και είπε με όσο πιο πειστικό ύφος μπορούσε ότι η ΚΠΡ έκανε ένσταση ενάντια στο κύρος του αγώνα, για δήθεν παρατυπία στην διαδικασία των πέναλτι (αν θυμάμαι καλά) και ότι δυστυχώς η ένσταση έγινε δεκτή και το ματς θα επαναληφθεί. Έβαλε μάλιστα και ένα φιλμάκι με τον Μπάρλο να κάνει δηλώσεις (χωρίς ήχο φυσικά) και η ψυχή μας πήγε στην κούλουρη.
Φυσικά μετά από λίγη ώρα βγήκε γελαστός και είπε: “Και του χρόνου” γιατί ήταν πρωταπριλιάτικο αστείο. Μεγάλε Φουντουκιδη μας έκανες να χάσουμε χρόνια από την ζωή μας, αλλά χαλάλι. Η ΑΕΚ έτσι και αλλιώς ήταν στους τέσσερις του κυπέλλου Ουέφα.
Φίλε συνΑΕΚτζή. Εκείνη την βραδιά όντας 10 χρονών, με πήρε ο πατέρας μου και πήγαμε στο γήπεδο. Ήταν η δεύτερη φορά στην ζωή μου που πήγαινα σε γήπεδο. Η θέση μας; Στους ορθίους. Ακριβώς πίσω από το κάγκελο ήταν η λεγόμενη "τάφρος" όπου ήταν οι όρθιοι οπαδοί. Όλο το ματς το έβγαλα πάνω στους ώμους του πατέρα μου. Ένα πράγμα δεν κατάλαβα ποτέ. Πως βρέθηκα πετώντας πάνω από τα κάγκελα και μέσα στον αγωνιστικό χώρο, μετά την επική απόκρουση του γίγαντα ΧΡΗΣΤΙΔΗ. Εσύ σαν μεγαλύτερος σίγουρα... ΣΥΝΕΧΕΙΑ θα θυμάσαι περισσότερα, αλλά αυτή την τελευταία απόκρουση δεν την ξέχασα ποτέ. Ίσως και αυτός ήταν ο λόγος που έγινα, ερασιτεχνικά, τερματοφύλακας. Να'σαι καλά για αυτές τις θύμησες!!!!
Αδελφέ, πράγματι θυμάμαι όλο το ματς λες και τελείωσε μόλις πριν από λίγο. Αυτό που θυμάμαι περισσότερο ήταν στο πέναλτυ που έχασε ο Νικολούδης όταν η κάμερα τον έπιασε από κοντά, φάνηκε καθαρά τα γαλικά που ξεστόμισε παραμιλώντας. Φυσικά θυμάμαι πολύ έντονα την αγωνία σε όλα τα πέναλτυ που κτυπήθηκαν και οπωσδήποτε το χάος που έγινε μετά το δεύτερο πέναλτυ που έπιασε ο Χρηστίδης. Να είσαι και εσύ καλά και σύντομα να χαρούμε ξανά τέτοιες επιτυχίες.
Η βραδιά που γίναμε ΑΕΚ.