Ήταν Ιανουάριος του 2016 και όλα ήταν καλά στον κόσμο της ελίτ της γαλλικής προπονητικής στο ποδόσφαιρο ανδρών. Ο Ντιντιέ Ντεσάν ήταν, ήδη, προπονητής της Γαλλίας για τρεισήμισι χρόνια και ήταν λίγους μήνες μακριά από το να την οδηγήσει στον τελικό του Euro 2016, ο οποίος αποδείχθηκε βασικός σταθμός στο δρόμο προς τη δόξα του Παγκοσμίου Κυπέλλου δύο χρόνια αργότερα. Ο Ζινεντίν Ζιντάν είχε μόλις διοριστεί προπονητής της Ρεάλ Μαδρίτης και λίγους μήνες αργότερα θα οδηγούσε τη Ρεάλ Μαδρίτης στον πρώτο από τους τρεις συνεχόμενους τίτλους Champions League.
Ο Αρσέν Βενγκέρ θα οδηγούσε την Άρσεναλ στη δεύτερη θέση πίσω από τη Λέστερ – ο καλύτερος τερματισμός της ομάδας από το 2005. Ο Ρούντι Γκαρσία έφτανε στο τέλος μιας ευρέως επιτυχημένης θητείας δυόμισι ετών στη Ρόμα στη Serie A, ενώ στη Γερμανία, ο Βαλεριέν Ισμαέλ απείχε λίγους μήνες από το να αναλάβει την θέση του προπονητή στη Βόλφσμπουργκ.
Εντός συνόρων, οι Γάλλοι προπονητές κυριάρχησαν στη Ligue 1. Η Παρί Σεν Ζερμέν του Λοράν Μπλαν πλησίαζε σε ένα δεύτερο συνεχόμενο νταμπλ, ενώ η Λυών θα τερμάτισε στη δεύτερη θέση υπό τον Μπρούνο Ζενέσιο. Στο τέλος της σεζόν 2015-16, 19 από τους 20 προπονητές της Ligue 1 ήταν είτε Γάλλοι είτε είχαν γαλλική υπηκοότητα, με μοναδική εξαίρεση τον Πορτογάλο προπονητή της Μονακό, Λεονάρντο Ζαρντίμ. Εννέα χρόνια μετά, οι προοπτικές δεν θα μπορούσαν να είναι λιγότερο ευνοϊκές για τους Γάλλους τεχνικούς.
Καθώς αυτή η σεζόν πλησιάζει στο τέλος της, ο Πατρίκ Βιεϊρά της Τζένοα είναι ο μόνος Γάλλος προπονητής στα τέσσερα μεγάλα εγχώρια πρωταθλήματα της Ευρώπης (Premier League, La Liga, Serie A και γερμανική Bundesliga).
Ο Ντεσάν παραμένει στο τιμόνι της Γαλλίας, αλλά ο Ζιντάν, ο πιθανός διάδοχός του όταν αποχωρήσει μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026, δεν έχει προπονήσει από τότε που έφυγε από τη Ρεάλ για δεύτερη φορά (τρίτη αν υπολογίσετε το τέλος της καριέρας του) το 2021.
Ο Βενγκέρ μετά την αποχώρηση του από την Άρσεναλ δεν προπόνησε ποτέ ξανά. Ο Λοράν Μπλαν ήταν άνεργος για τεσσεράμισι χρόνια πριν προσληφθεί από την ομάδα του Κατάρ, Αλ Ραϊάν, το 2020. Μετά από 11 μήνες στη Λυών, βρίσκεται τώρα στο τιμόνι της πρωτοπόρου της Σαουδικής Pro League, Αλ Ιτιχάντ.
Ο Ζενεσιό συνεχίζει να εντυπωσιάζει στη Γαλλία, έχοντας οδηγήσει τη Λιλ στους «16» του φετινού Champions League, αλλά οι συμπατριώτες του παίρνουν όλο και λιγότερες ευκαιρίες, καθώς στο Σαμπιονά υπάρχουν, πλέον, μόνο 8 προπονητές γαλλικής καταγωγής.
Αλλά γιατί οι Γάλλοι προπονητές, που κάποτε ήταν στην μόδα, φαίνεται να είναι εκτός αυτής τώρα; Αρκετοί πιστεύουν πως σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει παίξει το γεγονός πως οι προπονητές της χώρας δεν έχουν πλέον πρόσβαση στο είδος των δικτύων που μπορούν να ανοίξουν πόρτες σε ενδιαφέρουσες ευκαιρίες απασχόλησης. Οι ατζέντηδες που εκπροσωπούν τους Γάλλους προπονητές, πιστεύεται, δεν έχουν το αυτί των υπευθύνων λήψης αποφάσεων στις μεγάλες ομάδες σε όλη την Ευρώπη και έχουν αποτύχει να οικοδομήσουν σχέσεις με τους επενδυτικούς ομίλους που συνδέονται με το κράτος και διοικούν όλο και περισσότερο σύγχρονους συλλόγους.
Από αυτή την άποψη, ο μέσος Γάλλος προπονητής έχει καταλήξει να αισθάνεται τα τελευταία χρόνια ότι έχει μια πολύ συγκεκριμένη νέμεση: τον Πορτογάλο ομόλογό του.
Ενώ ο Γάλλος προπονητής προσπαθεί να βρει μόνος τον δρόμο του προς την κορυφή, οι Πορτογάλοι επωφελούνται από τις διασυνδέσεις σημαντικών διαπραγματευτών όπως ο Ζόρζε Μέντες, απο την υποστήριξη από υψηλού προφίλ γηγενείς προπονητές όπως ο Ζοσέ Μουρίνιο και την υποστήριξη της Πορτογαλικής Ένωσης Προπονητών Ποδοσφαίρου (ANTF), του σώματος που εκπροσωπεί τους προπονητές του έθνους, των οποίων φιλοδοξία είναι "να προωθήσει και να ενισχύσει τους προπονητές πορτογαλικού ποδοσφαίρου και σάλας στην Πορτογαλία και σε όλο τον κόσμο".
«Οι Πορτογάλοι προπονητές δείχνουν περισσότερη αλληλεγγύη από εμάς», λέει ο πολύ έμπειρος Γάλλος προπονητής Φρεντερίκ Αντονέτι στο «Athletic», του οποίου οι πρώην σύλλογοι περιλαμβάνουν τη Λιλ, τη Ρεν, τη Νις και τη Σεντ Ετιέν. «Έχουν τους θεσμούς και έχουν επίσης τους μεγάλους, καθιερωμένους ατζέντηδες που έχουν μέσα στους μεγάλους συλλόγους, κάτι που μας λείπει».
Ένας πρόσφατα καταρτισμένος Γάλλος προπονητής, μιλώντας ανώνυμα για την προστασία των σχέσεων, λέει στο The Athletic: «Το πορτογαλικό δίκτυο είναι εξαιρετικό. Ένας Πορτογάλος απολύεται και υπάρχουν ήδη 10 στην ουρά για να τον αντικαταστήσουν. Το πρόβλημα δεν είναι οι Γάλλοι προπονητές, το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε δίκτυο».
Ενώ οι αδυναμίες της Γαλλίας όσον αφορά τα ποδοσφαιρικά της δίκτυα αναγνωρίζονται ευρέως, υπάρχει μικρή συναίνεση ως προς το τι θα μπορούσε ή θα έπρεπε να γίνει γι 'αυτό.
Το ολοένα και πιο διεθνές προφίλ των ιδιοκτητών της Ligue 1 συνέβαλε επίσης στην περιθωριοποίηση των εγχώριων προπονητών της Γαλλίας. Έντεκα από τους 18 συλλόγους της κορυφαίας κατηγορίας της Γαλλίας είναι ξένης ιδιοκτησίας και όταν νέοι ιδιοκτήτες έχουν φτάσει από το εξωτερικό τα τελευταία χρόνια, δεν ήταν πάντα διατεθειμένοι να προσλάβουν έναν Γάλλο τεχνικό.
Η BlueCo, η αμερικανική κοινοπραξία που κατέχει την Τσέλσι και το Στρασβούργο, διόρισε τον Άγγλο, Λίαμ Ροσενιόρ. ως προπονητή της τελευταίας το περασμένο καλοκαίρι μετά την αποχώρηση του Πατρίκ Βιεϊρά. Η Τουλούζ, που ανήκει στην αμερικανική επενδυτική εταιρεία RedBird, αντικατέστησε τον Μοντανιέ με τον Ισπανό, Κάρλες Μαρτίνεθ Νοβέλ, το 2023.
Η Kilmer Sports Ventures, που αγόρασε την Σεντ-Ετιέν, επέλεξε τον πολλά υποσχόμενο Νορβηγό προπονητή, Εϊρίκ Χόρνελαντ, ως αντικαταστάτη του Ολιβιέρ Νταλ’Όλιο που απολύθηκε τον Δεκέμβριο.
Ο Πιέρ Σάγκε απολύθηκε απότομα από τον Αμερικανό ιδιοκτήτη της Λιόν, Τζον Τέξτορ, νωρίτερα στη σεζόν. Ο αντικαταστάτης του; Ο Πορτογάλος Πάουλο Φονσέκα. Με ξένους προπονητές σε κάθε έναν από τους κορυφαίους συλλόγους της Ligue 1 - τον Λουίς Ενρίκε στην Παρί, τον Ντε Τζέρμπι στη Μαρσέιγ, τον Άντι Χούτερ στη Μονακό και τον Φονσέκα στη Λιλ, υπάρχει μια απελπισία στη Γαλλία για το βαθμό στον οποίο οι γηγενείς προπονητές παραβλέπονται.
Η προσέγγιση του γαλλικού ποδοσφαίρου στην εκπαίδευση των προπονητών έχει επίσης πέσει στο προσκήνιο στο πλαίσιο του φθίνοντος αριθμού της χώρας σε επίπεδο ελίτ. Το κορυφαίο προσόν προπονητικής της Γαλλίας, το Brevet d'entraineur professionnel de football (BEPF), ή Professional Football Coaching Certificate, το οποίο είναι το ισοδύναμο της UEFA Pro License, είναι πολύ απαιτητικό, αλλά επίσης γνωστό ότι είναι δύσκολο ακόμη και να προσπαθήσει κανείς να αποκτήσει.
Για να υποβάλουν αίτηση για μία από τις λίγες θέσεις που υπάρχουν, οι πρώην παίκτες πρέπει να έχουν τουλάχιστον πενταετή επαγγελματική προπονητική εμπειρία, να έχουν παίξει τουλάχιστον 150 αγώνες στη Ligue 1 ή να έχουν περιοριστεί τουλάχιστον 10 φορές από τη Γαλλία σε ανώτερο επίπεδο (διαφορετικά κριτήρια ισχύουν για υποψηφίους από το γυναικείο ποδόσφαιρο και το ερασιτεχνικό παιχνίδι).
Αυτό είναι πάνω από τις διάφορες προκαταρκτικές πιστοποιήσεις που απαιτούνται επίσης, οι οποίες περιλαμβάνουν το Diplome d'Etat Superieur (DES) ή το Higher State Diploma, ένα εθνικό προσόν για αθλητικούς προπονητές που είναι μοναδικό στη Γαλλία. Τα δίδακτρα για το BEPF είναι 27.100 ευρώ και το συνολικό κόστος παρακολούθησης του μαθήματος εκτιμάται ότι είναι περίπου 65.000 ευρώ.
Οι προπονητές που είναι ήδη συνδεδεμένοι με επαγγελματικούς συλλόγους τείνουν να έχουν τουλάχιστον ένα μέρος του κόστους που καλύπτεται από τους εργοδότες τους.
Ωστόσο, αρκετοί από τους υψηλού προφίλ πρώην παίκτες της χώρας, όπως οι Βιεϊρά, Ντεσαγί, Ζινολά, Ανρί και Κλισί επέλεξαν τα τελευταία χρόνια να μην αποκτήσουν τα προπονητικά τους σήματα στην πατρίδα τους, αλλά με την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Ουαλίας (FAW).
Οι κορυφαίοι Γάλλοι προπονητές στη Ligue 1 γίνονται όλο και μεγαλύτερη. Ο Ζενεσιό είναι 58 ετών, ο Φρανκ Χάισε 53 και ο Έρικ Ρόι, ο οποίος οδήγησε την Μπρεστ στο Champions League για πρώτη φορά στην ιστορία της είναι 57.
Ακόμα ένας λόγος που οι Γάλλοι προπονητές λιγοστεύουν είναι το γεγονός πως η χώρα δεν έχει ένα συγκεκριμένο στυλ ποδοσφαίρου. Ενώ οι Ιταλοί προπονητές φημίζονται για την τακτική πειθαρχία τους, οι Ισπανοί προπονητές για την κατοχή που θέλουν να έχουν οι ομάδες τους και οι Γερμανοί προπονητές για το γρήγορο και πιεστικό παιχνίδι των ομάδων τους, οι Γάλλοι δεν έχουν catenaccio, juego de posicion ή gegenpressing, για να μπορέσουν να πατήσουν και να δημιουργήσουν μια δικιά τους εκδοχή.
Η περίπτωση του Ντεσάν είναι ενδεικτική. Ως ο άνθρωπος που οδήγησε τη Γαλλία σε τρεις τελικούς μεγάλων τουρνουά, έχει απολαύσει μια εξαιρετικά επιτυχημένη προπονητική καριέρα. Αλλά έχει επίσης χλευαστεί, δικαίως ή αδίκως, για αυτό που θεωρείται αμυντικό στυλ ποδοσφαίρου και δεν προσυπογράφει μια επίσημη φιλοσοφία παιχνιδιού που οι νεότεροι Γάλλοι προπονητές μπορεί να θέλουν να υιοθετήσουν ως δική τους.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι οι Γάλλοι προπονητές έχουν ακόμα πολλά να προσφέρουν. Οι Ζενεσιό, Χάισε και Ρόι έχουν εντυπωσιάσει τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ ο Μπέγιε έχει κάνει ένα πολλά υποσχόμενο ξεκίνημα στη Ρεν, έχοντας προηγουμένως οδηγήσει την παριζιάνικη ομάδα Red Star στην άνοδο στη Ligue 2.
Ομοίως ο Ζουλιέν Στεφάν, αρχιτέκτονας της εκπληκτικής επιτυχίας της Ρεν στο Coupe de France το 2019, ο οποίος έφυγε από αυτόν τον σύλλογο για δεύτερη φορά στην καριέρα του νωρίτερα αυτή τη σεζόν. Ο Κριστόφ Γκαλτιέ, πρωταθλητής της Ligue 1 τόσο με τη Λιλ όσο και με την Παρί Σεν Ζερμέν, είναι επί του παρόντος προπονητής στην Αλ Ντουχαΐλ, αλλά είναι γνωστό ότι τρέφει φιλοδοξίες να εργαστεί στην Αγγλία και συνδέθηκε με την πρόσφατη κενή θέση προπονητή στη Γουέστ Χαμ.
Ο Βιεϊρά έχει συμμαζέψει την Τζένοα μετά τον διορισμό του, τον Νοέμβριο, και παρόλο που ο Ανρί επικεντρώνεται επί του παρόντος στην καριέρα του στη μετάδοση, έκανε μια λαμπρή επίδειξη των προπονητικών διαπιστευτηρίων του στο περσινό Ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου ανδρών, οδηγώντας την οικοδέσποινα Γαλλία στο ασημένιο μετάλλιο.
Ο Ντεσάν επιβεβαίωσε σε συνέντευξή του στη L'Equipe τον Φεβρουάριο ότι δεν σκοπεύει να αποσυρθεί, όταν αποχωρήσει από προπονητής της Γαλλίας το επόμενο έτος σε ηλικία 57 ετών. Ίσως επιστρέψει στο ποδόσφαιρο συλλόγων. Όσον αφορά τους «τρικολόρ», υπάρχει αναπόφευκτα μεγάλη προσμονή στη Γαλλία ως προς το είδος της εξέλιξης που θα μπορούσε να περιμένει την εθνική ομάδα υπό τις οδηγίες του Ζινεντίν Ζιντάν, ο οποίος είναι το μεγάλο φαβορί για να αντικαταστήσει τον Ντεσάν.
Οι Γάλλοι προπονητές δεν έχουν εξαφανιστεί ακόμα, αλλά βλέποντας τα πάντα να αλλάζουν γύρω τους, έχουν γίνει ένα…είδος υπό εξαφάνιση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: The Athletic
Novibet ΕΠΑΘΑ με Super Προσφορά* Γνωριμίας* 21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ: ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 2109237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ
SEAJETS Ταξιδεύουμε μαζί με το μεγαλύτερο στόλο ταχύπλοων παγκοσμίως σε 50 προορισμούς του Αιγαίου!
