Σαν σήμερα, στις 29 Νοεμβρίου του 1899, μια μικρή ομάδα 12 ανθρώπων ίδρυσε έναν από τους μεγαλύτερους αθλητικούς συλλόγους παγκοσμίως, την Μπαρτσελόνα. Σε αυτά τα 125 χρόνια ιστορίας, οι “μπλαουγκράνα” έχτισαν τον δικό τους “μύθο”, πρωταγωνιστώντας σε πάρα πολλά αθλήματα και κατακτώντας ατελείωτους τίτλους. Ο μεγάλος όμως “σταρ” της Μπάρτσα υπήρξε πάντοτε το ποδόσφαιρο. Οι “culés” ανέπτυξαν διαχρονικά μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με την ομάδα τους, που πέρα από το στενό αθλητικό πλαίσιο, περιλαμβάνει δεσμούς ιστορικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Ελβετός Χανς Γκάμπερ (1877-1930), ο οποίος έφτασε στη Βαρκελώνη το 1898 για επαγγελματικούς λόγους, παθιασμένος με τον στίβο, την ποδηλασία, το γκολφ και το ράγκμπι, έφερε μαζί του ένα πλήρες πρόγραμμα για το βρετανικό παιχνίδι που ήδη παιζόταν στην Καταλονία, από το 1890 μέσω Βρετανών εργαζομένων στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας. Από μικρός ο Γκάμπερ αφοσιώθηκε στον αθλητισμό, ασχολήθηκε με πολλά σπορ, περισσότερο όμως με το ποδόσφαιρο.
Άρχισε την καριέρα του ως ποδηλάτης για να στραφεί λίγο αργότερα στη “στρογγυλή θεά”. Αγωνίστηκε με μεγάλη επιτυχία σαν επιθετικός στις ομάδες της Βασιλείας και της Εξέλσιορ στην Ελβετία. Όταν διαφώνησε με τους διοικούντες της Εξέλσιορ και άφησε την ομάδα, αποφάσισε να ιδρύσει τη Ζυρίχη (1896) και έναν χρόνο αργότερα πήγε στη Λιόν της Γαλλίας όπου έπαιξε ράγκμπι.
Η αγγελία που άλλαξε την ιστορία
Το 1899 έφτασε στη Βαρκελώνη (ως ενδιάμεσο σταθμό πριν τον τελικό του προορισμό στην Αφρική) για να επισκεφθεί τον θείο του, όμως ερωτεύτηκε την πόλη και αποφάσισε να εγκατασταθεί εκεί μόνιμα. Θέλοντας να βοηθήσει την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στην καταλανική πρωτεύουσα, ο ενθουσιώδης και δημιουργικός Γκάμπερ διοργάνωσε αρχικά παιχνίδια στη γειτονιά όπου έμενε, πολύ σύντομα όμως ανέλαβε δράση. Στις 22 Οκτωβρίου του 1899 δημοσίευσε στο αθλητικό περιοδικό “Los deportes” μια αγγελία, στην οποία καλούσε σε συνάντηση όλους τους φιλάθλους που ενδιαφέρονταν για το ποδόσφαιρο.
Πέντε εβδομάδες μετά τη δημοσίευση της αγγελίας, στις 29 Νοεμβρίου του 1899, στο Γυμναστήριο Σουλέ της οδού Μοντζουΐκ ντελ Κάρμε συναντήθηκαν ο Γκάμπερ και έντεκα ακόμα θιασώτες του ποδοσφαίρου. Αυτοί οι δώδεκα υπέγραψαν λίγη ώρα αργότερα την ιδρυτική πράξη της Foot-Ball Club de Barcelona, όπως ήταν το αρχικό όνομα – στα αγγλικά – της καινούργιας ομάδας. Για την ιστορία, οι παρόντες ήταν οι: Walter Wild (Ελβετός, πρώτος πρόεδρος επειδή ήταν ο μεγαλύτερος σε ηλικία), Lluis d’Osso (γραμματέας), Bartomeu Terrades (ταμίας), Hans Gamper (μέλος και αρχηγός της ομάδας), Otto Kunzle, Otto Maier, Enric Ducal, Pere Cabot, Carles Pujol, Josep Llobet, John Parsons και William Parsons.
On November 29, 1899, Joan Gamper and eleven others met at the Solé Gymnasium in Barcelona to form a club that would bear the name and crest of the city.
— FC Barcelona (@FCBarcelona) November 29, 2024
That day, Futbol Club Barcelona was born. pic.twitter.com/850Qiq9IWZ
Οι περισσότεροι, εκτός από ιδρυτικά και διοικητικά μέλη, ήταν και παίκτες της ομάδας. Πρώτος και καλύτερος ο ίδιος ο Γκάμπερ που αγωνίστηκε με τη φανέλα της Μπάρτσα μέχρι το 1903. Το 1901 μάλιστα σημείωσε τα 49 από τα 88 συνολικά γκολ της ομάδας του. Στην επόμενη συνάντηση, οι δώδεκα υιοθέτησαν ως σήμα της ομάδας το εσκούδο της πόλης της Βαρκελώνης και διάλεξαν ως επίσημα χρώματα του συλλόγου το μπλέ και το γκρενά. Εκεί αποφάσισαν και το ύψος της συνδρομής για τα μέλη: δυο πεσέτες.
Τα χρώματα
Επί 125 χρόνια το μπλε και το γκρενά, μπλάου και γκράνα στα καταλανικά, εξ ου και η ονομασία “μπλαουγκράνα” (blau & grana) είναι αναπόσπαστα στοιχεία του καταλανικού συλλόγου. Από το πρώτο παιχνίδι μέχρι και σήμερα τα δυο αυτά χρώματα είναι τα επίσημα της φανέλας. Το μόνο που έχει αλλάξει είναι το χρώμα στα σορτσάκια, το οποίο στα πρώτα δέκα χρόνια ήταν λευκό, στη συνέχεια μαύρο και από τη δεκαετία του 1920 και μετά μπλε. Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το πως κατέληξε ο ιδρυτικός πυρήνας των δώδεκα σε αυτά τα χρώματα.
Άλλοι μιλούν για τα μολύβια της εποχής που είχαν δυο μύτες, μια μπλε και μια κόκκινη και άλλοι για τη μητέρα των αδελφών Κομαμάλα, που για να ξεχωρίζει τους γιους της στο γήπεδο, έραβε στο μανίκι του ενός μια μπλε λωρίδα και στο μανίκι του άλλου μια κόκκινη. Η εκδοχή όμως που φαίνεται ως η επικρατέστερη είναι πως πολύ απλά ο Γκάμπερ εμπνεύστηκε το μπλε και το γκρενά από την εμφάνιση της Βασιλείας, στην οποία είχε αγωνιστεί ως παίκτης και η φανέλα της οποίας είχε αυτά ακριβώς τα δυο χρώματα.
Image: Every Barcelona home shirt in history. pic.twitter.com/YI2QLYO0pJ
— Barça Universal (@BarcaUniversal) November 29, 2024
Αλλάζοντας τα γήπεδα σαν τα πουκάμισα και το «Καμπ Νόου»
Στα πρώτα χρόνια της ύπαρξής της, η Μπαρτσελόνα άλλαζε συνεχώς γήπεδα. Μετά το ποδηλατοδρόμιο της Bonanova (1899), μεταφέρθηκε στο γήπεδο του ξενοδοχείου Casanovas (1900) για να συνεχίσει σε αυτό της λεωφόρου Huerta (1901), να κάνει ένα πέρασμα από την αλάνα της οδού Montanero (1905) και να καταλήξει το 1909 στο πρώτο ιδιόκτητο γήπεδο του συλλόγου, αυτό της οδού Industria με χωρητικότητα 6.000 θεατών. Με την καινούργια έδρα ήρθε και η πρώτη μεγάλη ανάπτυξη της Μπαρτσελόνα, τόσο κοινωνικά με την αθρόα εγγραφή νέων μελών όσο και αγωνιστικά, με την κατάκτηση διαδοχικών τίτλων στα πρωταθλήματα της Καταλονίας και της Ισπανίας.
Μαζί όμως δημιουργήθηκε και το παρατσούκλι που από τότε ακολουθεί κάθε φίλαθλο της Μπαρτσελόνα, το πασίγνωστο “κουλέ”. Επειδή οι κερκίδες του “Industria” ήταν ανοιχτές από πίσω (στην ουσία επρόκειτο για σκαλωσιές), όσοι περνούσαν από τον δρόμο έξω από το στάδιο, έβλεπαν χιλιάδες οπίσθια στη μόστρα και φώναζαν κοροϊδευτικά προς τους θεατές: “culés, culés” που στα καταλανικά σημαίνει κώλος. Οι φίλοι της Μπαρτσελόνα καθόλου δεν ενοχλήθηκαν από αυτήν την πλάκα και έσπευσαν να την υιοθετήσουν. Σήμερα το “κουλέ” μαζί με το “μπλαουγκράνα” είναι τα δυο παρατσούκλια της ομάδας και των οπαδών της.
Το 1922 η ομάδα άλλαξε σελίδα και μεταφέρθηκε στο στάδιο-όραμα του Τζουάν Γκάμπερ, το ολοκαίνουργιο “Camp de Les Corts”, χωρητικότητας 30.000 θεατών, το οποίο με διαδοχικές επεκτάσεις, έφτασε τις 60.000. Εκεί στεγάστηκε ο σύλλογος μέχρι το 1957 (όταν μεταφέρθηκε πλέον στο “Camp Nou”) και σε αυτό γράφτηκαν χρυσές σελίδες δόξας για το καμάρι της Καταλονίας. Μέσα στο “Les Corts” κατακτήθηκε ο πρώτος τίτλος της Ισπανικής Λίγκας το 1928-29, όταν η Μπαρτσελόνα αριθμούσε πάνω από 15.000 μέλη, νούμερο τεράστιο για εκείνη την εποχή.
Happy Birthday, Spotify Camp Nou! ????????️
— FC Barcelona (@FCBarcelona) September 24, 2024
Full of history,
Full of future. pic.twitter.com/Ee2yxRf2oW
Η ιστορία της Μπάρτσα εντός γηπέδου
Ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας της Μπαρτσελόνα πραγματοποιήθηκε μόλις μια εβδομάδα μετά την ίδρυσή της τον Νοέμβριο του 1899 από τον Γκάμπερ - μια ήττα με 1-0 από την «English Colony», μια ομάδα, όπως ήταν αναμενόμενο, αποτελούμενη από Άγγλους που ζούσαν στην καταλανική πόλη, η οποία, εκείνη την εποχή, είχε πληθυσμό περίπου 530.000. Τώρα, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Ισπανία φιλοξενεί περισσότερους από 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους. Ο Χανς Γκάμπερ, πέρα από ιδρυτής υπήρξε και ο σκόρερ του πρώτου γκολ της ιστορίας των “μπλαουγκράνα” στις 24 Δεκεμβρίου του 1899. Ήταν το δεύτερο παιχνίδι της ομάδας και η Μπάρτσα νίκησε 3-1 την Καταλά.
Συνολικά, ο σύλλογος έχει παίξει 4.367 παιχνίδια στα 125 χρόνια ύπαρξής της. Ο Μέσι, ο οποίος έκανε το ντεμπούτο του τον Οκτώβριο του 2004 σε ηλικία 17 ετών, έχει παίξει τα περισσότερα ματς από οποιονδήποτε άλλο(778). Ξεπέρασε τον πρώην συμπαίκτη του και μελλοντικό προπονητή του συλλόγου Τσάβι στην κορυφή της λίστας σε μια νίκη με 6-1 εναντίον της Ρεάλ Σοσιεδάδ τον Μάρτιο του 2021.
Οκτώ από τους 10 παίκτες με τις περισσότερες συμμετοχές στην ιστορία της Μπαρτσελόνα έχουν παίξει για τον σύλλογο τα τελευταία 11 χρόνια. Ο Κάρλες Ρεχάχ(τελευταίο παιχνίδι το 1981) και ο Μιγκέλι(1988) είναι οι δύο εξαιρέσεις.
Τα 672 γκολ του Μέσι με την φανέλα των Καταλανών, σημαίνουν ότι ο Αργεντινός έχει σκοράρει το 7,1% των γκολ στην ιστορία του συλλόγου! Αυτά είναι και τα περισσότερα τέρματα που έχει σκοράρει ποτέ κανείς για έναν σύλλογο στην ιστορία του ποδοσφαίρου, με τον Αργεντινό να ξεπερνά τα 643 του Πελέ(Σάντος) με το γκολ του εναντίον της Ρεάλ Βαγιαδολίδ τον Δεκέμβριο του 2020.
Τα 9.407 γκολ της Μπαρτσελόνα σε πάνω από έναν αιώνα την βοήθησαν να κερδίσει συνολικά 132 τρόπαια. Η Μπαρτσελόνα έχει κερδίσει το τρεμπλ δύο φορές - το 2008-09 και το 2014-15. Η Μπάγερν Μονάχου (2012-13 και 2019-20) είναι η μόνη άλλη ευρωπαϊκή ομάδα που το έχει πετύχει περισσότερες από μία φορές.
Η Μπάρτσα δεν έχει τελειώσει μια σεζόν εκτός της πρώτης τριάδας από το 2002-03(6η θέση). Η τελευταία φορά που η ομάδα τερμάτισε εκτός της πρώτης εξάδας ήταν το 1941-42, όταν ήρθε 12η (το ισπανικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου συνεχίστηκε καθ 'όλη τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου). Η Μπαρτσελόνα, η Ρεάλ και η Μπιλμπάο είναι οι μόνες ομάδες που έχουν παίξει σε κάθε σεζόν της κορυφαίας κατηγορίας της Ισπανίας, η οποία ξεκίνησε το 1929. Ο σύλλογος είχε 73 προπονητές στην ιστορία του, με τον 35χρονο Άγγλο Μπίλι Λάμπε το 1912 να ήταν ο πρώτος (ως παίκτης-προπονητής).
Από τους 11 προπονητές με τα περισσότερα ματς στην ιστορία των Καταλανών, οι πέντε υπήρξαν και ποδοσφαιριστές της: ο Γιόχαν Κρόιφ, ο Πεπ Γκουαρδιόλα, ο Λουίς Ενρίκε, ο Ερνέστο Βαλβέρδε και ο Τσάβι. Η πιο ευρεία νίκη της Μπαρτσελόνα σε ένα επίσημο παιχνίδι είναι εννέα γκολ - ένα κατόρθωμα που έχει επιτύχει σε εννέα περιπτώσεις, αλλά μόνο μία φορά από το 1979. Πέντε από αυτά τα παιχνίδια ήταν στο Copa del Rey και τέσσερα στη La Liga. Οι αγώνες πρωταθλήματος ήταν οι νίκες εναντίον της Ταραγόνα το 1949, της Σπόρτινγκ Χιχόν το 1952, της Ρεάλ Οβιέδο το 1954 και της Ράγιο Βαγιεκάνο το 1979.
????❤️ Barcelona coaches throughout the club's 125 years. [@mundodeportivo] pic.twitter.com/DXXrtRpEJU
— Barça Xtra (@XtraBarcaa) November 29, 2024
Σε εκείνο τον αγώνα εναντίον της Χιχόν το 1952, ο Ούγγρος επιθετικός της Μπάρτσα, Λάζλο Κουμπάλα, σκόραρε επτά φορές - κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ. Η μόνη άλλη περίπτωση παίκτη που σκόραρε επτά φορές σε αγώνα της La Liga ήταν τον Φεβρουάριο του 1931, όταν ο Μπάτα, ένας 22χρονος επιθετικός για την Μπιλμπάο, το έκανε εναντίον της… Μπάρτσα(12-1). Μάλιστα, αυτή η ήττα από τους Βάσκους είναι και η μεγαλύτερη στην ιστορία των Καταλανών.
Ο Ντάνι Άλβες είναι ο γηραιότερος παίκτης που αγωνίστηκε ποτέ για την Μπαρτσελόνα σε επίσημο παιχνίδι- ο Βραζιλιάνος είχε μόλις κλείσει τα 39 όταν έκανε την τελευταία του εμφάνιση για τον σύλλογο το 2022. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, ο Λαμίν Γιαμάλ είναι ο νεότερος παίκτης στην ιστορία του συλλόγου, σπάζοντας ένα ρεκόρ που υπήρχε για 101 χρόνια όταν έκανε το ντεμπούτο του τον Απρίλιο του 2023 στα 15 του.
Οι παίκτες των Καταλανών έχουν κερδίσει τη Χρυσή Μπάλα σε 12 περιπτώσεις, με αυτές τις νίκες να επιτυγχάνονται από έξι διαφορετικούς ποδοσφαιριστές. Κανένας σύλλογος δεν είχε έναν παίκτη που να τον εκπροσωπεί να κερδίζει το διάσημο βραβείο πιο συχνά (η Ρεάλ έχει επίσης 12), ενώ οι έξι νίκες του Μέσι είναι οι περισσότερες φορές που κάποιος παίκτης έχει κερδίσει τη Χρυσή Μπάλα με έναν σύλλογο.
«Més que un club»
Η φράση «Més que un club» (Περισσότερο από ένας σύλλογος) συνοψίζει την ουσία της Μπαρτσελόνα. Δεν είναι μόνο μια ομάδα ποδοσφαίρου, αλλά ένας κοινωνικός θεσμός. Ιδιαίτερα σε περιόδους πολιτικών εντάσεων, όπως η δικτατορία του Φράνκο, ο σύλλογος αποτέλεσε σύμβολο αντίστασης. Το Καμπ Νόου, το επιβλητικό της στάδιο που άνοιξε το 1957, έγινε τόπος συγκέντρωσης και ενότητας για τους Καταλανούς.
Η αφοσίωση στις αξίες της δημοκρατίας, της πολιτιστικής έκφρασης και της αλληλεγγύης την ξεχωρίζει από τους περισσότερους συλλόγους στον κόσμο. Οι οπαδοί της δεν είναι απλώς φίλαθλοι, αλλά μέλη μιας οικογένειας που ενώνει ανθρώπους από κάθε γωνιά της γης.
Η Μπαρτσελόνα δεν σταματά ποτέ να εξελίσσεται. Εκτός από τις αθλητικές της επιτυχίες, διακρίνεται για το κοινωνικό της έργο. Μέσω του Ίδρυματός της, υποστηρίζει κοινωνικές πρωτοβουλίες, ενώ πρωτοπορεί στην ισότητα, προωθώντας τον γυναικείο αθλητισμό και την ενσωμάτωση. Σήμερα, είναι μια από τις πιο δημοφιλείς ομάδες στον κόσμο, με εκατομμύρια φιλάθλους και έντονη παρουσία στα ψηφιακά μέσα. Η ομάδα συνεχίζει να γράφει ιστορία, εμπνέοντας γενιές φιλάθλων. Και όπως ανέφερε κάποτε ένας Καταλανός ιστορικός: «Χωρίς τον Γκάμπερ, θα υπήρχε ακόμα ποδόσφαιρο στη Βαρκελώνη, αλλά χωρίς αυτόν θα είχαμε την Μπαρτσελόνα που έχουμε σήμερα»!
Η Μπαρτσελόνα δεν είναι απλώς μια σελίδα στην ιστορία του αθλητισμού. Έναν αιώνα και ένα τέταρτο μετά την ίδρυσή της, η Μπαρτσελόνα παραμένει Més que un club.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ
Novibet ΕΠΑΘΑ με Super Προσφορά* Γνωριμίας* 21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ: ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 2109237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ
SEAJETS Ταξιδεύουμε μαζί με το μεγαλύτερο στόλο ταχύπλοων παγκοσμίως σε 50 προορισμούς του Αιγαίου!