«Σαράντα χιλιάδες πύρινος κόσμος» (ΦΩΤΟ&VIDEO)

Του Γιάννη Μπίλιου

Λέω καμιά φορά ότι είδα για πρώτη φορά την ΑΕΚ από κοντά όταν πια είχα τελειώσει το δημοτικό και ξέρω ότι όσοι με ακούνε, γελούν κρυφά ή φανερά. Κι όμως, όταν πέρασα το κατώφλι του «Ιερού Ναού» της Νέας Φιλαδέλφειας είχα μόλις κλείσει τα 12, αν και ήμουν μπολιασμένος με τη λατρεία της ΑΕΚ από το νηπιαγωγείο και «κολλημένος» με τη μπάλα ήδη επί τρία τέσσερα-χρόνια. Κοιμόμουν και ξυπνούσα με την ΑΕΚ, ήταν με διαφορά το πρώτο «θέμα» της ζωής μου (ευτυχώς που τα «έπαιρνα» τα γράμματα, γιατί θα είχα... καταστραφεί) δεν έχανα ευκαιρία να βλέπω, να μαθαίνω και να διαβάζω ο,τιδήποτε την αφορούσε, αλλά το γήπεδο ήταν ένας… απαγορευμένος καρπός!

Τι να κάνω που είχα (και, δόξα τω Θεώ, έχω ακόμα) άμπαλο μπαμπά; Μεγαλωμένος σε ένα εντελώς αντιποδοσφαιρικό περιβάλλον, με μια οικογένεια που θεωρούσε το ποδόσφαιρο σχεδόν το ίδιο σατανικό με… την πορνεία και τα ναρκωτικά, οι δυνατότητες που είχα σαν παιδί να βρεθώ σε γήπεδο, ακόμα και σε αγώνα τοπικού πρωταθλήματος στη γειτονιά, ήταν μηδαμινές.

Για καλή μου τύχη, από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 είχε μπει στην καθημερινότητά μας μια οικογένεια με καλούς ανθρώπους και… καλούς Ενωσίτες. Ο Χρήστος και η Ειρήνη γνωρίστηκαν και «κόλλησαν» με τους γονείς μου και ο Χρήστος ήταν ένας «βαμμένος» ΑΕΚτζής που δεν είχε πάψει ποτέ να πηγαίνει στο γήπεδο. Για ακόμα καλύτερή μου τύχη, ο Ισίδωρος που θα έκανε γυναίκα του τη μονάκριβη κόρη του ζευγαριού, τη Δέσποινα, ήταν ακόμα πιο βαμμένος και με ακόμα πιο τακτικές επισκέψεις, ως πιο νέος, στο «Ναό».

Ο Χρήστος ήξερε το… δράμα που ζούσα, αλλά ήξερε και τις εμμονές του πατέρα μου και δεν είχε τολμήσει να με ξεσηκώσει. Ο Ισίδωρος, όμως, ήταν πολύ πιο αποφασιστικός. Ένα βράδυ ανάμεσα στις δύο Τετάρτες των ημιτελικών με τον Ηρακλή του Χατζηπαναγή, σε μια από τις τακτικές συνάξεις των δύο οικογενειών, ο Ισίδωρος δεν άφησε στον πατέρα μου και πολλά περιθώρια για αντιρρήσεις: «Νίκο, ήρθε η ώρα να πάρει το βάπτισμα ο μικρός. Ασ’ τον μια φορά να έρθει μαζί μας. Θα είναι και ο πεθερός μου και όλη η παρέα που ξέρεις από το καφενείο».

Ο μπαμπάς συναίνεσε και όλα έγιναν μαγικά! Προφανώς σκέφτηκε ότι αυτή η μία και μόνη φορά θα ήταν αρκετή για να με ξεδιψάσει και ότι δεν θα ξαναπήγαινα σε γήπεδο. Καλός και άγιος άνθρωπος, φύλακας-άγγελός μας ακόμα και τώρα που (παρα)μεγαλώσαμε, αλλά σε θέματα ψυχολογίας και στρατηγικής δεν... έστριβε.

Η αντίστροφη μέτρηση κύλησε αργά, βασανιστικά αλλά και μεθυστικά. Δεν ήταν μόνο η αναμονή για το απόγευμα της 22^ης Ιουνίου. Ηταν και η αγωνία για το αν θα καταφέρναμε να ανατρέψουμε το σκορ του πρώτου αγώνα. Στο ματς του Καυταντζογλείου μία εβδομάδα νωρίτερα, είχαμε κάνει τραγική εμφάνιση, είχαμε βρεθεί να χάνουμε με 3-0 και μας έσωσε ένα γκολ του Μανώλη Κώττη στο τελευταίο λεπτό. Δεν ήταν το πρώτο βιολί της ομάδας, αλλά εκείνο τον καιρό είχε γίνει βασικός και είχε δώσει πολλές λύσεις.

Η Τετάρτη 22 Ιουνίου 1983 ήταν μια ζεστή μέρα. Καύσωνας σπάνιος ακόμα και για Ιούνιο, ή έτσι ένιωθα εγώ λόγω της… εσωτερικής μου θερμοκρασίας από τη λαχτάρα, μια λαχτάρα που έγινε ταχυπαλμία όταν είδα κρεμασμένη στο περίπτερο της γειτονιάς μου την «Αθλητική Ηχώ».  Ο τίτλος του κομματιού που βλέπετε πάνω, ήταν και το πρωτοσέλιδό της: ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΠΥΡΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Μ’ΕΝΑ ΣΥΝΘΗΜΑ ΑΕΚ-ΠΡΟΚΡΙΣΗ.

Αυτό το γκολ του Κώττη που είχε «κατεβάσει» το όριο του σκορ πρόκρισης από το 4-0 (ή του 3-0 και παράταση) στο 2-0, είχε εκτοξεύσει στα ύψη την ψυχολογία του κόσμου και της ομάδας. Είχαμε καλή ομάδα και πιστεύαμε σε αυτή. Με το Μιχάλη Αρκάδη πρόεδρο (αν και μεγαλομέτοχος παρέμενε ο Ανδρέας Ζαφειρόπουλος) με τον Αυστριακό Χέλμουτ Σενέκοβιτς στον πάγκο από το Γενάρη και με τον Θωμά Μαύρο στα καλύτερά του, η ΑΕΚ είχε αποκλείσει τον Ολυμπιακό με δύο νίκες και είχε μείνει λίγους βαθμούς πίσω του στον πρωτάθλημα, από δικά της λάθη και από «κυνήγι» της διαιτησίας.

Τα εισιτήρια εξαφανίστηκαν σε λίγα εικοσιτετράωρα και τη μέρα του αγώνα η Νέα Φιλαδέλφεια έβραζε από ζέστη, πάθος και κόσμο. Θυμάμαι σαν τώρα τη στιγμή που, αφού παρκάραμε ψηλά στη Δεκελείας, φτάσαμε στην πάνω πλευρά της οδού Καππαδοκίας. Μέχρι κάτω την εκκλησία, έβλεπες μόνο κεφάλια! Πηγμένο το αγαπημένο δρομάκι του γηπέδου. Πηγμένη η Φωκών. Όλα κιτρινόμαυρα, όλα μαγικά, όλα ΑΕΚ!

Ο Χρήστος με βούτηξε από το χέρι. «Εδώ, Γιάννη, μη χαθούμε». Ενοχλήθηκα που τη μέρα της… ενηλικίωσής μου, μου φέρονταν ακόμα σαν να ήμουν παιδί. Το βούλωσα, γιατί ήταν πια  η ώρα να περάσω την… ιερά πύλη της θύρας 21 και να συνειδητοποιήσω ότι αυτό που είχα στο μυαλό μου ως «θύρα 21» είχε μεταφερθεί πια απέναντι, στη σκεπαστή.

Ο γεμάτος ταλέντο αλλά και φοβίες Ηρακλής της εποχής είχε ξαπλώσει ανάσκελα στο καναβάτσο με συνοπτικές διαδικασίες. Η ΑΕΚ τον έπιασε από το λαιμό και στο 21’ ήμασταν 2-0. Στο 10’ ο Γαλατίδης προσπάθησε να κερδίσει την κεφαλιά από τον Μανωλά σε ένα κόρνερ του Αρδίζογλου και έκανε το 1-0. Τον ευχαριστώ ακόμα. Έντεκα λεπτά μετά, ο Κώττης έκανε όλη τη βρωμοδουλειά και ο Θωμάς ήταν εκεί για να σπρώξει τη μπάλα μέσα.

Έκσταση και παροξυσμός. Ήθελα γκολ από το ίνδαλμά μου στο… ντεμπούτο μου και μου το χάρισε. Πάνω στην τρέλα μου έκανα και κάτι κωλοδάχτυλα (σε ποιον άραγε;) και μέχρι το βράδυ είχα αγωνία μήπως είχαν ζουμάρει πάνω μου όλες οι κάμερες της ΕΡΤ, της ΥΕΝΕΔ, του REUTERS, του BBCκαι όλοι οι δορυφόροι Αμερικανών και Σοβιετικών. Ευτυχώς, με είχαν αγνοήσει…

Από το ματς δε θυμάμαι και πολλά άλλα, πλην των γκολ. Θυμάμαι, όμως, από το δεύτερο ημίχρονο μια ατομική προσπάθεια και ένα συρτό σουτ του Χατζηπαναγή που μέχρι να φύγει άουτ, είχαν περάσει μπροστά από τα μάτια μου η πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο, τα έξι χρόνια του δημοτικού, τα πέντε στα αγγλικά και οι δέκα Κυριακές που πήγα στα «λυκόπουλα» το 1977. Όλη η ζωή μου δηλαδή!

Η λήξη του αγώνα ήταν λύτρωση. Θυμάμαι τον Δίντσικο να κλαίει στους ώμους των οπαδών. Θυμάμαι την ανακούφιση για την πρόκριση σε τελικό μετά τέσσερα χρόνια. Μια ολόκληρη ζωή δηλαδή. (Μη γελάτε, ρε. Όταν είσαι 12, ο χρόνος παίρνει άλλες διαστάσεις στο μυαλό σου).

Η 22^η Ιουνίου του 1983 είναι μια από τις «γενέθλιες» μέρες της ζωής μου. Ακόμα κι αν ζήσω εκατό χρόνια, δεν πιστεύω ότι θα ξεχάσω κάποια από τις λεπτομέρειές της. Πολύ λίγα πράγματα λαχτάρισα τόσο πολύ, όσο να δω την ΑΕΚ για πρώτη φορά από κοντά. Όχι μόνο την είδα, αλλά αργότερα πορεύθηκα (και πορεύομαι) και επαγγελματικά μαζί της, ζώντας κοντά της και θαύματα και δράματα όλα αυτά τα χρόνια. Αλλά η μαγεία εκείνων των στιγμών δεν έχει σβήσει και δε θα σβήσει…

Η σύνθεση της ΑΕΚ: Αρβανίτης, Γεωργαμλής, Παραπραστανίτης, Μανωλάς, Καραγκιοζόπουλος (65’ Τζιράκης) Αρδίζογλου, Δίντσικος (78’ Ράντονιτς) Μπαλής, Κώττης, Βλάχος, Μαύρος.

Επίσης, στις 22 Ιουνίου 1958, ΑΕΚ-Εθνικός 1-0 (Πρωτάθλημα Αθήνας).

* Ο Χρήστος έφυγε ξαφνικά από κοντά μας μια Παρασκευή βράδυ του 1993, δύο μέρες πριν πανηγυρίσουμε το πρωτάθλημα. Στη μνήμη του αφιερωμένα όλα όσα διαβάσατε…