Βαριά ήττα υπέστη το ακροδεξιό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Χερτ Βίλντερς στην Ολλανδία καθώς στις εκλογές που έγιναν την Τετάρτη στην Ολλανδία, έλαβε 26 έδρες, έναντι 37 που είχε λάβει το 2023 χάνοντας το 30% των ψήφων του.
Νικητής των εκλογών αναδείχθηκε το κεντρώο D66 (Δημοκρατία 66), αν και με ένα ισχνό μόνο προβάδισμα κατά 15.500 ψήφους, και έλαβε επίσης 26 έδρες. Ο επικεφαλής του κόμματος είναι ο 38χρονος Ρομπ Γέτεν, ο οποίος έμεινε μακριά από τον διχαστικό λόγο και υποσχέθηκε λύσεις για τη στεγαστική κρίση, το μεταναστευτικό, σταθερότητα, διάλογο και λύσεις.
Η μετανάστευση είναι ένα κρίσιμο σημείο καθώς χάρη στον αντιμεταναστευτικό του λόγο, ο Βίλντερς είχε καταφέρει να αναρριχηθεί στην εξουσία δείχνοντας τους ξένους, και κυρίως τους μουσουλμάνους ως πηγή για όλα τα κακά.
Στην ανάλυσή τους για τις ολλανδικές εκλογές, οι New York Times δίνουν μια αισιόδοξη οπτική, κυρίως χάρη στην ήττα του Βίλντερς, για το μέλλον της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Εκτιμά έτσι ότι η ακροδεξιά «δεν είναι και τόσο αλεξίσφαιρη» όσο νομίζαμε και πως ακόμη και στην Ολλανδία, όπου φαινόταν να ανεβαίνει συνεχώς τελικά κατακρεμνίστηκε. Συνεπώς, αυτό θα πρέπει να ληφθεί ως μήνυμα σε όλη την Ευρώπη.
Βασικό επιχείρημα, σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Κριστόφ Γιάκομπς, είναι ότι τα ακροδεξιά κόμματα «δεν τηρούν τις υποσχέσεις τους -και τιμωρούνται γι’ αυτό», διότι οι ψηφοφόροι τους επικεντρώνονται στη ρητορική τους -και προφανώς όχι στην ουσία. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Radboud, είπε στους ΝΥΤ: «Νομίζαμε ότι ήταν σχεδόν κάτι ντετερμινιστικό. Ότι η ριζοσπαστική δεξιά διαρκώς θα μεγάλωνε. Ότι ήταν αλεξίσφαιρη. Ε, δεν ήταν και τόσο αλεξίσφαιρη τελικά».
Ο Βίλντερς φαίνεται ότι έπεσε μέσα στην παγίδα που ο ίδιος έστησε, σύμφωνα με τους New York Times. Έχοντας τη μεγαλύτερη εκλογική δύναμη μέσα στο ολλανδικό κοινοβούλιο, αλλά όχι αρκετή ώστε να κυβερνήσει μόνος του, συνεργάστηκε με περισσότερο μετριοπαθή κόμματα. Όταν είδε ότι δεν μπορούσε να τα σύρει στις λαϊκιστικές, φανατικά αντιισλαμιστικές θέσεις του, αποσύρθηκε από την κυβέρνηση και έβαλε την Ολλανδία σε πολιτικές περιπέτειες. Προκάλεσε, δηλαδή, τις εκλογές ίσως πιστεύοντας ότι θα βγει ακόμη πιο ενισχυμένος.
Αλλά ηττήθηκε -εν μέρει. Πολλές από τις ψήφους που έχασε πήγαν σε μικρότερα, ακροδεξιά και λαϊκιστικά κόμματα. Ωστόσο, πρώτο κόμμα, έστω και με ισχνή πλειοψηφία, ήρθε ένα κεντρώο κόμμα, με σοσιαλιστικές-φιλελεύθερες θέσεις, το οποίο θέλει να κυβερνήσει με κεντρώους και μετριοπαθείς πολιτικούς συμμάχους.
Σύμφωνα με την ανάλυση, η ολλανδική πολιτική σκηνή προσφέρει μια ευκαιρία μελέτης των πολιτικών τάσεων στην Ευρώπη. Η δημοτικότητα του PVV και του ηγέτη του επιτρέπουν κάτι τέτοιο, διότι η ακροδεξιά ενισχύεται σε πολλές χώρες -σε κάποιες μάλιστα κυβερνά.
Ίσως το πιο σίγουρο συμπέρασμα είναι ότι οι ακραίες δηλώσεις και η φανατική ρητορική δεν είναι αρκετές για να κρατήσουν τους ψηφοφόρους, συμπληρώνει η εφημερίδα. Χρειάζεται και έργο. Και το PVV, ένα απολύτως προσωποκεντρικό κόμμα, δεν έκανε τίποτα από αυτά που έταζε -ή ζητούσε να κάνουν άλλοι.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση που έκανε στους ΝΥΤ ο Ρενέ Χέντρικς, εθελοντής σε εκλογικό κέντρο: «Νομίζω ότι η Ολλανδία έχει λίγο βαρεθεί».
Από την άλλη πλευρά, το D66, παρουσίασε μια πλατφόρμα απέναντι από τις ακροδεξιές ιδέες. Βασικό του σύνθημα «Μπορεί να γίνει» -ίσως λίγο κλεμμένο από το αντίστοιχο του Μπαράκ Ομπάμα: «Ναι, μπορούμε».
«Εκστρατεία αισιοδοξίας»
Ο ηγέτης του, Ρομπ Γέτεν έκανε εκστρατεία αδιάκοπης αισιοδοξίας. Ακριβώς το αντίθετο από την απαισιοδοξία του Χερτ Βίλντερς, όπως τονίζει και ο Κριστόφ Γιάκομπς. Υποσχέθηκε να χτίσει 10 νέες πόλεις για να προσπαθήσει να λύσει το επίμονο πρόβλημα έλλειψης στέγης της χώρας, βασικό ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες. Έδωσε έμφαση στην πράσινη ενέργεια, υιοθέτησε την τεχνητή νοημοσύνη. Και στο μεταναστευτικό, απευθύνθηκε με λογική. Είπε ότι οι μετανάστες που διέπραξαν εγκλήματα θα πρέπει να απομακρύνονται από τη χώρα, αλλά και ότι η μετανάστευση χρειάζεται μελετημένη πολιτική, «χωρίς να χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα», τονίζει ο Γιάκομπς. Έτσι, από 9 έδρες το 2023, κέρδισε 26 και την πρωτοβουλία κινήσεων για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Ακόμη και οι προσωπικότητες των ηγετών των δύο κομμάτων έπαιξαν τον ρόλο τους.Από τη μια βρίσκεται ο ακροδεξιός 62χρονος Βίλντερς, με τα πολλά χρόνια στην πολιτική, και από την άλλη, ο 38χρονος, σχετικά άπειρος Γέτενς, ο οποίος ανέλαβε το κόμμα το 2023 και θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός της χώρας.
Το φιλελεύθερο αυτό κόμμα θεωρήθηκε από πολλούς ότι θα οδηγούσε σε έναν βιώσιμο κυβερνητικό συνασπισμό. «Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για ορισμένους ψηφοφόρους είναι η ανάκτηση της σταθερότητας», είπε η Λάνγκε.
Από την άλλη πλευρά, ο Χερτ Βίλντερς ενσαρκώνει το αντίθετο. Πολιτικός προβοκάτορας, γνωστός για τις αντιισλαμικές και αντιευρωπαϊκές θέσεις του, επιμένει σε ακραίες θέσεις, υποστηρίζοντας τον τερματισμό της μετανάστευσης από μουσουλμανικές χώρες και την πλήρη διακοπή του ασύλου. Και όταν μπήκε στην κυβέρνηση -όπου τα άλλα κόμματα έθεσαν βέτο ότι δεν θα αναλάμβανε πρωθυπουργός- η συμβίωση ήταν δύσκολη. Προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης, γιατί τα άλλα κόμματα δεν συμφωνούσαν να εφαρμόσουν τις ακραίες ιδές του, και έκανε προεκλογική εκστρατεία με βάση αυτές ακριβώς τις ιδέες.
Αυτό είχε αποτέλεσμα να τον απομονώσουν τα άλλα κόμματα, ακόμη και αυτά που δέχθηκαν να συνεργαστούν μαζί του. Πλέον, όλοι οι ηγέτες δήλωσαν ότι αρνούνταν να σχηματίσουν νέο συνασπισμό με το PVV.
Οι απώλειες του Χερτ Βίλντερς και του κόμματός του δεν θα πρέπει πάντως να λειτουργήσουν εφησυχαστικά. Αυτές οι 26 έδρες, όσες και του D66 δεν είναι λίγες. Επίσης, το επίσης ακροδεξιό JA21, αύξησε τη δύναμή του.
Ταυτόχρονα, τα κόμματα της Αριστεράς έχασαν δύναμη. Η συμμαχία Πρασίνων-Εργατικού Κόμματος (Gl/PvdA) έπεσε στην τέταρτη θέση με 20 έδρες οδηγώντας τον ηγέτη της, Φρανς Τίμερμανς στην παραίτηση. Πολλοί ψηφοφόροι κινήθηκαν προς το κέντρο.
Και ο Χερτ Βίλντερς προειδοποίησε: «Δεν μας έσβησαν από τον χάρτη». Αυτή ίσως είναι η άλλη όψη του μηνύματος των ολλανδικών εκλογών.
Novibet ΕΠΑΘΑ με Super Προσφορά* Γνωριμίας* 21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ: ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 2109237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ
SEAJETS Ταξιδεύουμε μαζί με το μεγαλύτερο στόλο ταχύπλοων παγκοσμίως σε 50 προορισμούς του Αιγαίου!
